Tôi thấy Phật giáo thật đẹp

Bởi những gì là chân lý, là chân – thiện – mỹ vẫn luôn sống mãi với thời gian. Đó chính là đặc tính của pháp “thiết thực hiện tại, không có thời gian, đến để mà thấy, có khả năng hướng thượng, được người có trí chứng hiểu” [1].

Phật giáo có khả năng hòa hợp “tùy duyên nhi bất biến”, nghĩa là, khi Phật giáo truyền vào một địa phương, một quốc gia nào đó, nó sẽ vận mình uốn theo phong tục, tập quán, sắc thái để phù hợp với văn hóa đặc trưng của nơi đó, nhưng bản chất của Phật giáo vẫn không thay đổi. Do đó, Phật giáo đi qua mỗi thời đại với vô vàn biến thiên lịch sử vẫn vươn mình và đứng vững sừng sững đến ngày nay.

Không có con đường nào bằng phẳng và chẳng có điều gì thuận lợi cho sự phát triển của bất cứ điều gì (bao gồm con người, vạn vật, những giá trị vật thể và phi vật thể). Tất cả đều chịu thử thách của thời gian, vô vàn yếu tố ngoại cảnh, chịu sự đả phá từ mọi phía, chịu sự công kích từ bên trong lẫn bên ngoài,… Những khó khăn đó chính là nguồn nguyên-nhiên liệu cho vạn vật phát triển vững bền từ bên trong (nội tại chính mình). Phật giáo cũng thế, trải qua biết bao thăng trầm lịch sử, bao sự công kích, đả phá. Nhưng, như lời Phật dạy, “cái gì là lõi cây, cái ấy sẽ tồn tại lâu dài” (Yo sàro so thassati) [2]. Vì thế, tất cả những khó khăn ấy như một sự chọn lọc tiến hóa và củng cố hơn cho Phật giáo. Và đến ngày nay, Phật giáo vẫn luôn sống mãi và rất đẹp.

Cái đẹp của Phật giáo xuất phát từ bên trong nội hàm của chính nó. Tất cả những điều ấy được xây dựng bởi những người con Phật (tứ chúng – xuất gia và tại gia) học, hiểu và hành trì giáo pháp; giữ mình trong khuôn phép của sự thanh lương (tịnh Giới); chánh niệm – tỉnh giác trong từng oai nghi, cử chỉ (đi, đứng, nằm, ngồi),… Tất cả những điều ấy không phải bắt buộc hay mang hàm nghĩa cấm đoán, bắt người học Phật phải nhất nhất tuân theo. Mà đó chính là “giới thể trang nghiêm thanh tịnh” có sẵn nơi mỗi người con Phật. Chính những điều ấy đã làm nên một Phật giáo thật đẹp. Từ giới thể thanh tịnh, từ bi và trí tuệ bên trong của Phật giáo đã biểu hiện ra bên ngoài bằng vô số hình thức, đó chính là “ứng – hóa thân Phật” [3] để tiếp cận với chúng sanh, làm vơi đi mọi niềm đau nỗi khổ và thắp lên tia hy vọng, dẫn dắt họ đến bến bờ an vui, hạnh phúc.

Chú thích:

[1] Kinh Ví Dụ Tấm Vải, Trung Bộ.

[2] Kinh Đại Không, Trung Bộ.

[3] Ứng – hóa thân Phật là một trong ba thân Phật (Tam thân  – tiếng Trung: 三身, tiếng Phạn: त्रिकाय trikāya) là ba loại thân của một vị Phật. Đó là Pháp thân, Báo thân và Ứng hóa thân (hoặc Hóa thân). Quan điểm này xuất phát từ tư tưởng của Đại Chúng bộ, về sau được Phật giáo phát triển tiếp nhận.

[4] Xem thêm: Nguyễn Lang, Việt Nam Phật giáo sử luận; Mâu Tử, Lý Hoặc Luận.

Lạc Nhiên