The Monk and The Gun: Bộ phim mới của Pawo Choyning Dorji

Bhutan là một quốc gia có nhiều điều khiến thế giới phải suy nghĩ. Đây là một quốc gia đặc biệt trong số các quốc gia Phật giáo ở châu Á.

Bản thân Dorji, đạo diễn của bộ phim, sinh ra ở Bhutan, nhưng đã theo học đại học ở Wisconsin. Vì vậy, những ảnh hưởng đó đã mang lại cho anh một cái nhìn độc đáo về quê hương cũng như cách mà thế giới cảm nhận về vương quốc thưa thớt dân cư, chậm hiện đại hóa này (Bhutan về cơ bản là nơi cuối cùng của thế giới truy cập internet). Bộ phim đầu tay của Dorji là Lunana: A Yak in the Classroom đã được đề cử tại Giải Oscar cho Phim quốc tế xuất sắc nhất năm 2021 và kế đến là The Monk and The Gun cũng được giới phê bình đánh giá rất cao.

Hai bộ phim của Dorji đã tạo nền móng vững chắc cho sự nghiệp rực rỡ và phong phú của anh ấy. Nội dung đều xoay quanh những vấn đề về lối sống truyền thống của Bhutan đang giao thoa với cuộc sống hiện đại tạo nên một sự hài hước, nhiều trăn trở và những sự quan tâm rất lớn từ phía cộng đồng.

Poster của bộ phim The Monk and The Gun

Bộ phim The Monk and The Gun bắt đầu khi một Lama lớn tuổi đã gửi một nhà sư trẻ đi tìm kiếm súng sau khi nghe tin về cuộc bầu cử sắp tới của Bhutan. Đó là một nhiệm vụ khó khăn bởi vì hầu như không một ai từng nhìn thấy nó, ngoại trừ một người dân làng lớn tuổi sở hữu một khẩu súng trường Nội chiến Hoa Kỳ. Lúc đầu, khẩu súng được hứa hẹn sẽ để lại cho nhà sưu tập súng người Mỹ Ron, nhưng những người dân làng cuối cùng đã phá vỡ thỏa thuận này để trao lại khẩu súng cho nhà sư.

Hành trình của khẩu súng từ người này sang người khác thúc đẩy câu chuyện. Khẩu súng trường đại diện cho sự Tây hóa của đất nước nông thôn này, nơi có những ngọn đồi thoai thoải tươi tốt, xanh tươi và quan trọng hơn là không có vết tích gì của lòng tham, ghen tỵ hoặc sự cạnh tranh. Dorji đã sử dụng biểu tượng khẩu súng để thể hiện sự biến đổi đang lấn chiếm Bhutan.

Nhưng sự kiện gây chấn động trái đất nhất là cuộc bầu cử đang đến gần, được xúi giục bởi quyết định thoái vị của nhà vua. Lần đầu tiên trong lịch sử đất nước, mọi người được dạy cách bỏ phiếu. Giống như súng và tivi, những sự can thiệp của phương Tây mang đến những người ngoài cuộc và tệ nạn.

Ví dụ, một người cha đã trở thành kẻ thù của mẹ chồng vì bà ủng hộ một ứng cử viên khác. Con gái của ông ấy được chọn ở trường vì lòng trung thành chính trị của ông. Ông thậm chí còn ghen tỵ với người hàng xóm của mình vì họ sở hữu một chiếc tivi lớn hơn. Còn có một phân cảnh tuyệt vời thể hiện cuộc nội chiến của đất nước: người cha nhìn chằm chằm ra ngoài cửa sổ, một bên là bức tranh truyền thống về Lama và bên kia bởi ứng cử viên chính trị mà ông ủng hộ.

Tại một thời điểm khác, nhà sư hỏi liệu một cuộc bầu cử có phải là một căn bệnh mới ảnh hưởng đến lợn hay không. Như vậy, thông qua nhiều nhân vật và diễn biến của bộ phim, Dorji muốn gợi lên cho người xem suy nghĩ liệu dân chủ có cần thiết cho Bhutan hay không. “Nhưng chúng ta đang hạnh phúc mà!” như một lời khẳng định rằng không ai trong số dân làng cần đến quyền bầu cử.

Cuối cùng, khẩu súng đã đi theo họ trong một buổi lễ do Lama lớn tuổi tổ chức. Mặc dù bộ phim là một bài phê bình về ảnh hưởng của văn hóa phương Tây ở Bhutan, nhưng nó không phải là sự bác bỏ hoàn toàn đối với tính hiện đại. Thay vào đó, giống như tiêu đề của nó, The Monk and The Gun nói về việc phải chọn lựa, truyền bá và dung hòa với những loại nghi lễ truyền thống một cách thích hợp nếu một cộng đồng muốn tồn tại và phát triển.

Tất cả các diễn viên, bao gồm Tandin Wangchuk (một ca sĩ nổi tiếng ở Bhutan), Kelsang Choejey (một nhà sư ngoài đời thực), Deki Lhamo và Pema Zangpo Sherpa, đều có những màn trình diễn thuyết phục. Bộ phim cũng được thực hiện rất tốt, với kỹ thuật quay phim nổi bật về các địa điểm tuyệt đẹp của dãy Himalaya bởi Jigme Tenzing.

Người xem sẽ cảm thấy thú vị khi thưởng thức bộ phim mới này của đạo diễn Pawo Choyning Dorji, một nhà văn, nhiếp ảnh gia và nhà làm phim đến từ Vương quốc Bhutan. Anh ấy làm trợ lý cho Khyentse Norbu trong bộ phim điện ảnh Vara: A Blessing (2012).

Vào năm 2016, anh ấy đã sản xuất bộ phim tiếng Bhutan được giới phê bình đánh giá cao của đạo diễn Norbu là Hema Hema: Sing Me a Song While I Wait. Bộ phim đã ra mắt thế giới tại Liên hoan Phim Locarno lần thứ 69 và tiếp tục giành giải Đề cử Đặc biệt tại Liên hoan Phim quốc tế Toronto 2016. Dorji đang nhận được những đánh giá tích cực từ các nhà phê bình và giải thưởng đáng chú ý bao gồm từ Liên hoan Phim quốc tế Toronto và Woodstock, Liên hoan Phim NY.