Tại sao có những người “ăn không được lại muốn đạp đổ bể hết”?
Đáp:
Trong cuộc sống, chúng ta không khó để bắt gặp những người không chỉ muốn sở hữu những điều mình mong muốn, mà khi không đạt được, họ lại nảy sinh lòng đố kỵ, ghen ghét và muốn phá hoại thành quả của người khác.
Hành vi này, thường được ví von bằng câu “ăn không được lại muốn đạp đổ bể hết”, bắt nguồn từ nhiều nguyên nhân sâu xa trong tâm lý con người.
Trước hết, lòng đố kỵ và ganh ghét là những cảm xúc tiêu cực mà ai trong chúng ta cũng có thể trải qua. Khi một người không đạt được điều mình mong muốn, thay vì chấp nhận và nỗ lực để cải thiện bản thân, họ lại cảm thấy bất công và sinh ra lòng đố kỵ. Họ không muốn thấy người khác thành công, đặc biệt là khi thành công đó lại nằm trong tầm với mà họ không thể với tới.
Thứ hai, sự thất bại và bất lực thường khiến con người cảm thấy tự ti và thiếu tự tin. Thay vì đối diện và vượt qua những khó khăn, một số người lại chọn cách phá hoại, nhằm che giấu sự bất lực của mình. Họ muốn chứng tỏ rằng nếu họ không thể có được, thì không ai khác cũng không nên có. Đây là một cách để họ cảm thấy mình không hoàn toàn thất bại, mà đã làm cho mọi thứ trở nên ngang bằng, dù rằng theo một cách tiêu cực.
Ngoài ra, một nguyên nhân khác dẫn đến hành vi này là sự thiếu kiểm soát cảm xúc và thiếu kỹ năng giải quyết vấn đề. Khi gặp phải thất bại, thay vì tìm cách khắc phục và học hỏi từ những sai lầm, họ lại dễ dàng bị chi phối bởi cảm xúc tiêu cực. Sự nóng giận và bốc đồng khiến họ hành động một cách tiêu cực, như phá hoại thành quả của người khác.
Cuối cùng, văn hóa và môi trường sống cũng đóng vai trò quan trọng trong việc hình thành hành vi này. Trong một xã hội mà thành công được đo lường bằng sự cạnh tranh khốc liệt và sự so sánh liên tục, con người dễ dàng rơi vào cái bẫy của lòng đố kỵ.
Nếu môi trường sống khuyến khích sự ganh đua mà thiếu đi lòng bao dung và sự hỗ trợ lẫn nhau, thì những hành vi tiêu cực như “ăn không được lại muốn đạp đổ bể hết” sẽ trở nên phổ biến.
Hành vi “ăn không được lại muốn đạp đổ bể hết” là một biểu hiện của lòng đố kỵ, sự tự ti, bất lực và thiếu kiểm soát cảm xúc. Để khắc phục tình trạng này, mỗi người cần học cách chấp nhận thất bại, tự cải thiện bản thân và nuôi dưỡng lòng bao dung, cũng như tạo ra một môi trường sống tích cực, khuyến khích sự hỗ trợ và cảm thông lẫn nhau. Chỉ khi đó, chúng ta mới có thể giảm bớt những hành vi tiêu cực và xây dựng một xã hội hòa thuận, văn minh.
