Phút giây tỉnh thức lặng thầm hơn cả nghìn năm mê mờ…

28/03/202428/03/2024 LienVu Hanh Hoa

…Công việc ít hay nhiều, cần suy nghĩ hay không, không phải là vấn đề, vấn đề là có trọn vẹn với công việc một cách sáng suốt trầm tĩnh hay không mà thôi.

Ảnh minh hoạ.

Nếu con bị phân tâm thì dù việc ít cũng không hiệu quả, ngược lại nếu con trọn vẹn tỉnh táo trong công việc thì dù việc nhiều vẫn thoải mái mà thành công. Vậy thái độ nội tâm hoặc phong thái làm việc của con như thế nào mới là vấn đề trọng yếu.

Biết thận trọng, chú tâm, quan sát chính mình để tâm không bị phân tán mà thường trọn vẹn tỉnh thức với công việc, thân không bị căng thẳng, mệt mỏi mà thường thư giãn thoải mái tự nhiên, như vậy làm sao con bị tham chấp hay vướng mắc trong công việc được. Khi tâm đi đúng trật tự vận hành của sự việc thì không bao giờ bị phân tán hoặc dính mắc. Tham chấp công việc vì con cố gắng xử lý mà không biết cách trọn vẹn với nó…

àm một cách gượng ép, hai là do con chưa tìm thấy ý nghĩa thực sự nào của công việc ấy nên không hứng thú khi làm, ba là do con làm biếng hoặc sức khoẻ không đủ nên làm một cách mệt mỏi, bốn là do tâm con thiếu an lạc nên bị trạo cử (suy nghỉ lăng xăng, vớ vẩn).

…Sáng suốt chú tâm vào việc học chính là thiền. Thiền là làm việc với một tâm trọn vẹn trong sáng, không bị phân tâm bởi những chuyện khác. Có thể trước khi học nên thư giãn, buông xả, thoải mái tự nhiên ít phút, rồi mới học để không bị căng thẳng và sau khi học cũng thư giãn buông xả một lát. Như vậy vẫn thiền được trong khi học…

…Thiền chủ yếu là thư giãn, buông xả để tâm rỗng lặng trong sáng thấy được mọi hiện tượng đến đi nơi thân, thọ, tâm, pháp thôi, còn trải nghiệm gì không quan trọng, chúng chỉ là khách vãng lai, không nên nắm giữ hoặc chạy theo chúng…

…Chỉ cần ngay tại đây và bây giờ thấy mình đang như thế nào thì chính là con đang hành thiền. Thân con đang như thế nào, con đang có cảm giác hoặc cảm xúc gì, tâm con đang hoạt động ra làm sao v.v… con đều thấy rõ một cách tự nhiên, rồi con sẽ thấy con đang sống trong sự vận hành của pháp hay con đang hành động theo ý đồ của bản ngã. Thí dụ con thấy tâm sân như nó đang là hay con muốn hành thiền vì bị cái ngã sân xúi dục hòng đối kháng lại tâm sân ấy? Hành động của tánh biết là thiền, hành động của bản ngã dù cố thiền vẫn chỉ là vọng động…

…Không cần phải đặt một mức độ nào nhất định cho việc thận trọng chú tâm quan sát, những yếu tố này là tính chất sẵn có trong tâm mỗi người nên chỉ cần có hướng tâm đúng thì chúng tự ứng ra tuỳ trường hợp. Nếu trong quan sát còn tư tưởng khởi lên thì biết có tư tưởng khởi lên, nếu không thì biết là tâm đang lặng lẽ quan sát. Đừng cố gắng quá, cứ quan sát tự nhiên thì thấy biết càng chính xác hơn.

…Khi ngồi thiền con nên thư giãn, buông xả để cho thân tâm thoải mái, nhẹ nhàng, trong sáng và tuyệt đối không cố gắng “hành” gì cả. Chính lúc đó tâm con mới rỗng lặng trong sáng, hồn nhiên, không chủ quan để phản ánh trung thực mọi sự đến đi. Khi tâm buông xả mọi cố gắng nắm bắt thì nó liền trở về trọn vẹn với toàn thân đang là (thân tâm nhất như), đó là chánh niệm (chứ không phải là ghi nhận gì cả), và vì vậy nó biết thân đang là một cách trung thực. Không ghi nhận hơi thở hay cảm giác đau mà chỉ biết toàn thân đang là thì thở hay đau đều chỉ là những hiện tượng đến đi trên thân, con chỉ thấy chúng sinh diệt vô thường mà thôi. Nhớ là không cố gắng ghi nhận, định tâm hay trông chờ cái này diệt đi để quan sát cái khác, chỉ thấy thôi thì tâm mới nhận ra bản chất sinh diệt trên thân, thọ, tâm hay pháp ngay đây và bây giờ…

Thầy Viên Minh