Năm trình độ tự thấy lỗi mình
Có năm trình độ “tự thấy lỗi mình” để chúng ta đối chiếu với sự tu tập của chính mình.
Trình độ tu khá: Thấy được lỗi khi nó còn trong thầm kín, chưa phát khởi ra mình đã thấy. Đây là những lỗi dạng tiềm ẩn, rất khó thấy, phải là người rất có trí tuệ mới đạt được trình độ này.
Trình độ tu trung bình: Khi lỗi khởi ra tâm rồi mình mới thấy. Ví dụ, mình giận ai đó, cái giận vừa xuất hiện trong tâm thì lập tức thấy được ngay. Người tu trung bình thì cái giận khởi ra trong tâm mới nhìn thấy. Còn người tu khá thì cái giận chưa khởi, chưa thấy giận người nhưng đã biết có cái giận đang ở thầm kín trong tâm.
Mỗi người đều nhận lỗi về mình, gia đình ấm êm hạnh phúc
Trình độ tu kém: Khi lỗi lầm phát khởi ra ngoài bằng thái độ, lời nói, việc làm thì mới nhận ra. Ví dụ, mình đi chùa cùng nhóm bạn, trong lúc mình đi dạo quanh chùa thì đến giờ ăn trưa mà mình không biết. Đến khi mình về thấy mọi người đã ăn xong hết cả, chẳng ai nhớ tới mình nên mình giận, trách móc, khó chịu. Sau khi trách móc, vùng vằng và khó chịu xong thì mới thấy là mình vừa giận thì đó là trình độ tu kém.
Trình độ thứ tư: Lỗi của mình đã khởi ra ngoài bằng thái độ nhưng vẫn không tự thấy được, phải nhờ người xung quanh chỉ cho thì mới biết.
Tệ hơn nữa là trình độ thứ năm: Tối ngày đi “”rình”” lỗi của người khác, ai làm gì mình cũng biết, người này ốm đi mấy ký, mập lên mấy ký, người kia sân si ra sao, tham lam thế nào mình đều biết hết. Luôn thấy lỗi người nhưng đối với bản thân thì lúc nào cũng thấy mình hiền lành, tốt bụng, không có lỗi lầm gì hết. Nếu người khác có thương tình chỉ lỗi cho thì mình cũng không bao giờ nhận, không thấy đó là lỗi…
TT. Thích Chân Quang