Phương cách chữa lành hữu hiệu
Nhìn lại, nếu có những biểu hiện như chán nản thường xuyên, mất ngủ thường xuyên, mệt mỏi và tụt cảm xúc thường xuyên, có cảm giác bất lực thường xuyên, mặc cảm và so sánh bản thân thường xuyên, mất kiểm soát cảm xúc và nóng giận thường xuyên và thỉnh thoảng có ý định chạy trốn và tự hại, bạn đang trầm cảm đó bạn ạ. Trường hợp bạn tràn ngập nỗi lo sợ, có hành vi cưỡng chế và ám ảnh, luôn cảnh giác với nguy cơ, thường xuyên muộn phiền, phẫn nộ và lo ngại, bạn đang bị sang chấn tâm lý.
Tiến sĩ Tâm lý học Der Kolk cho biết: “Ai cũng có thể bị sang chấn tâm lý, kể cả tôi, bạn, người thân, đồng nghiệp và bạn bè. Sang chấn tâm lý không chỉ để lại dấu vết trong tâm hồn, cảm xúc của chúng ta, mà còn ảnh hưởng đến cả cơ thể và hệ thống miễn dịch”.[1] Vì thế, một hướng tâm chữa lành không thể không hướng tâm.
Trong gia tài giác ngộ của Đức Phật Gotama, có một phương pháp tuyệt vời không chỉ chữa lành trầm cảm và sang chấn tâm lý, mà còn chữa lành sự si mê vô thức để chạm đến cuối cùng tự do. Phương pháp đó có tên là Chánh niệm (正念) và Quán niệm (觀念). Chánh là chính xác. Niệm là ghi nhận. Chánh niệm là ghi nhận chính xác. Quán là nhìn rõ. Niệm là ghi nhận. Quán niệm là nhìn nhận rõ ràng.
Khi một người biết ghi nhận chính xác những gì diễn ra trên thân và trong tâm mình (Chánh niệm)[2], người ấy bắt đầu hiểu mình và chấp nhận mình. Khi một người biết nhìn nhận rõ ràng những gì sanh khởi, tồn tại và biến hoại của thân xác và tâm thức (Quán niệm)[3], người ấy bắt đầu thấy rõ sự thật vô thường, không toại nguyện và vô ngã tính.
Nghiêm túc trong việc ghi nhận chính xác những gì diễn ra trên thân và trong tâm, cũng như chân thành nhìn nhận rõ ràng sự thật vô thường, không toại nguyện và vô ngã tính, mình sẽ bắt đầu hiểu mình, chấp nhận mình và không còn mê mờ hay ảo tưởng về mình, về hiện thực đang là của mình và hiện hữu sống. Từ đó, mình giải phóng được mình ra khỏi các áp lực tự tạo, cũng như vô hiệu hoá được những ám thị đã, đang và sẽ có tạo nên trầm cảm và sang chấn tâm lý.
Nhuận Đạt
————-
[1] Sang Chấn Tâm Lý: Hiểu Để Chữa Lành, Besel Van Der Kolk, Lê Phan Như Huỳnh dịch Việt.
[2] Ghi nhận, ghi nhận chính xác hiện thực đang là, ghi nhận không thành kiến. Thở biết thở, ngồi yên biết ngồi yên. Không một trạng thái tâm lý hay một tư thái sinh hoạt nào không được ghi nhận. Ghi nhận và chấp nhận mọi diễn biến như chính nó. Ghi nhận và chấp nhận mọi hiện thực như chính mình.
[3] Nhìn nhận rõ ràng mọi hiện thực đang là của thân và tâm. Từ cảm xúc cho đến tâm tư, nhìn nhận thật rõ từng chuyển động biến dịch, từng cảm xúc khách quan và từng thực thể vô ngã. Nhìn nhận không qua lăng kính kinh nghiệm nào hết. Chỉ nhìn nhận như một chứng nhân khách quan và độc lập để thấy đúng sự thật trong bản chất của nó. Đưa quá khứ về hiện tại để nhìn nhận và đưa tương lai về hiện tại để truy vấn cũng có thể thấy rõ sự thật vô thường, không toại nguyện và vô ngã tính để chữa lành và giải thoát si mê.
